04/08/2015

Passend onderwijs legt een grote druk op de kwaliteiten van leraren in de scholen voor voortgezet onderwijs. Van hen wordt gevraagd om leerlingen adequaat te bedienen in hun specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoeften. Passend onderwijs stelt wat ons betreft niet alleen eisen aan de handelingsbekwaamheid van individuele leraren, maar ook aan de kwaliteit van het team en de  schoolorganisatie. De versterking van de handelingsbekwaamheid in het omgaan met verschillen zien we niet enkel als een individueel probleem van de docent, maar als een onderdeel van de totale schoolontwikkeling.

Met Waslander en Van Kessel (2008) constateren we dat met het groter worden van de verscheidenheid tussen mensen, de complexiteit binnen  de samenleving toeneemt. Wat voor de samenleving geldt, geld ook voor het onderwijs. Ons denken over leren is veranderd. We spreken tegenwoordig over ‘onderwijs op maat’ en individuele leertrajecten, aldus Waslander & Van Kessel. Dit alles betekent dat de sociale organisatie van leren nieuwe vormen aanneemt. Daarmee zijn er ook nieuwe sturingsvraagstukken. Sturingsprincipes die gebaseerd zijn op traditie en dirigisme verliezen  een deel van hun effectiviteit. Groeiende diversiteit vraagt om meer mogelijkheden voor vormen van zelfsturing cq. zelforganisatie.

Binnen APS hebben we een kijkwijzer ontwikkeld die ondersteunend kan zijn in het sturen op versterking van de handelingsbekwaamheid van docenten in het omgaan met verschillen.

Deze kijkwijzer is ontwikkeld, samen met een aantal scholen, in opdracht van het ministerie van OCenW.

In de aansturing onderscheiden we een aantal organisatieniveaus. Op basis van het denken van Ben van der Hilst (2010) werken we drie daarvan uit in een kijkwijzer. Het idee is dat de kijkwijzer de aansturing zodanig richt, dat deze consistent is op alle  organisatieniveaus binnen de school. Dat betekent dat zichtbaar wordt gemaakt wat de optimale relatie is tussen het handelingsrepertoire van individuele docenten, het team en de school.

Vragen? Neem contact op!

Bronnen:
Ben van der Hilst (2010), Het leren organiseren, Amsterdam, Centrum voor nascholing Amsterdam, 12-18
Siestske Waslander & Maaike van Kessel (2008), Leren organiseren, Friesland College

 

Door: Otto de Loor