De Leergang Leiderschap middenmanagement in het onderwijs (VO)
Een traject dat is gebaseerd op de 4 curriculum/toetsniveaus van Miller (1990):
Doen; gericht op het uitvoeren van taken in real life praktijk (stage) |
Tonen; gericht op tonen van competenties d.m.v. simulaties, oefening |
Weten hoe; gericht op de aanpak (hoe zaken werken; principes, processen) |
Weten; gericht op de kennisbasis (begrippenkader) |
Bron: Miller, G.E. (1990) The assessment of clinical skills/competence/performance. Academic medicine 65 (9), 63-67
De leergang toegelicht:
5 gezamenlijke werkbijeenkomsten (weten, weten hoe,tonen)
– Scholing/training/assessment momenten
– Supervisie
– Themabijeenkomsten met huidige leidinggevenden ((con)rectoren, staffunctionarissen) binnen de eigen school/scholengroep.
Praktijkopdrachten
Portfolio & reflectie
Coaching
5 gezamenlijke werkbijeenkomsten
Een start tweedaagse, 4 vervolgtweedaagsen incl. afrondingsbijeenkomst.
In een aantal scholings-/trainingsbijeenkomsten wordt gewerkt aan kennis en inzichten bij de ontwikkeling van leiderschapscompetenties. Theoretische inzichten en de eigen competenties & praktijkervaringen van de deelnemers worden kritisch aan elkaar getoetst en benut om de eigen professionele ontwikkeling te analyseren en te verbeteren. Verder worden er competenties geoefend door middel van simulaties of fictieve oefeningen, z.g. assessmentmomenten. Hierbij worden o.a. acteurs ingezet.
De eigen schoolcontext (Scholengroepbreed en die van locaties) koersplan, leiderschapscompetenties en de eigen schoolcontext vormen hierbij de basis.
In de bijeenkomsten maken de deelnemers kennis met
- De leiderschapsdriehoek; onderwijskundig leiderschap, persoonlijk leiderschap (incl. Cultuur), organisatorisch leiderschap (bedrijfsmatig management)
- Ondernemerschap en Strategisch leiderschap; de pendel tussen visie en praktijk
- Situationeel leiderschap; de eigen leiderschapsstijl en de afstemming op degene aan wie je leiding geeft
- Ontwikkelingen op het gebied van leren, onderwijs maken en innoveren
- Eigen kwaliteiten, valkuilen, patronen
Supervisie & Begeleiding
In de gezamenlijke bijeenkomsten wordt uitgewisseld en onder systematische begeleiding geleerd van de ervaringen die de deelnemers in hun werksituatie opdoen. Deze ervaringen komen o.a. voort uit praktijkopdrachten die gedurende de bijeenkomsten worden verstrekt en geëvalueerd.
Tussen de bijeenkomsten door worden twee begeleidingsmomenten georganiseerd waarbij de coachgroepen (zie onder) en de trainers elkaar als groep of individueel ontmoeten in een van de scholen.
Themabijeenkomst
Gedurende de gezamenlijke ontmoetingen worden themabijeenkomsten gegeven door ‘interne’ mensen op het terrein van leidinggeven (bestuurders, locatieleiders/adjunct-directeuren, teamleiders) en beleid (staffunctionarissen HR, enz.). Zij worden ingezet om achtergronden, verdieping en ontwikkelingen te schetsen.
Afsluiting
Ons idee is om de afsluiting van de Leergang in samenspraak te doen met de direct leidinggevenden van de deelnemers. De deelnemers presenteren dan hun portfolio en gaan daarover in gesprek.
Activiteiten buiten de gezamenlijke ontmoetingen (weten, weten hoe, tonen en doen)
Naast de gezamenlijke bijeenkomsten werken de deelnemers individueel en in groepjes aan eigen opdrachten:
Praktijkopdrachten
De deelnemers maken twee praktijkopdrachten.
Een is gericht op de eerste drie niveaus van Miller; Hierbij ligt het accent op de vertaling van de thema’s en de concepten die in de werkbijeenkomsten of themabijeenkomsten aan de orde komen, naar de praktijk als leidinggevende. Aan de hand van deze praktijkopdracht wordt betekenis gegeven aan de thema’s en de (praktijk)theorie.
De tweede is praktijkopdracht is gericht op het vierde niveau van Miller, namelijk: doen.
Deze kan door de Aspirant-leidinggevenden op twee manieren worden uitgevoerd:
1.De aspirant-leidinggevenden voert een praktijkstage uit, waarbij de deelnemer meeloopt met een schoolleider, observeert en kleine taken uitvoert. Dit gebeurt op basis van een zelf geformuleerde opdracht. Betreffende schoolleider is als begeleider steeds ‘nabij’, voert met de deelnemer periodiek begeleidingsgesprekken.
2.Aspirant-leidinggevenden en zittende leidinggevenden voeren een zelf geformuleerde opdracht uit waarmee informeel resp. formeel leiderschap wordt geoefend en verdiept. Aspirant-leidinggevenden worden hierbij eveneens gekoppeld aan een leidinggevende binnen de onderwijsgroep. Deze leidinggevende begeleidt en voert met de deelnemer periodiek begeleidingsgesprekken, waarin wordt besproken en vastgesteld wat hij/zij al kan en wat er nog moet gebeuren gezien de praktijkopdracht en de competenties die daarbij worden geoefend.
Verder wordt er verwacht dat de deelnemers in het kader van deze opdrachten literatuur onderzoek doen.
Portfolio & reflectie
Gedurende de leergang verzamelt iedere deelnemer in het zogenaamde Portfolio verschillende materialen/illustraties om de eigen ontwikkeling en het functioneren in de praktijk van het leidinggeven zichtbaar te maken. Deze ‘bewijzen’ kunnen verkregen worden gedurende de tweede praktijkopdracht, maar ook andere ervaringen kunnen op deze manier in beeld worden gebracht. Mits ze gekoppeld kunnen worden aan de leiderschapsdriehoek: onderwijskundig leiderschap, persoonlijk leiderschap, organisatorisch leiderschap (bedrijfsmatig management).
Gedurende de leergang wordt een reflectieverslag bijgehouden die in het Portfolio wordt opgenomen en als uitgangspunt dient voor de supervisiemomenten in de tweedaagsen, begeleidingsgesprekken met betreffende schoolleider en de afronding van de leergang. In dit reflectieverslag laat de deelnemer zijn/haar ontwikkeling zien – persoonlijk en als professional – en wordt de eigen ontwikkeling gekoppeld aan de ‘illustraties’/’bewijzen’ en de kennisbasis & competenties. Eigen ervaringen worden op deze manier gekoppeld aan persoonlijke ontwikkeling, potentieel & verlangen en de kennisbasis cq. de competenties die in de leergang worden aangereikt.
In het portfolio wordt verder de praktijkopdrachten opgenomen.
Coaching
Gedurende de leergang coachen de deelnemers elkaar tussen de gezamenlijke bijeenkomsten door en oefenen daarmee ‘coachend leiderschap’. De eigen ervaringen, ontwikkelingsvragen, belemmeringen en onderzoek zijn daarbij richtinggevend. De deelnemers vormen groepen van vier en zijn in één duo de coach, in een ander duo de gecoachte.
Tevens bezoeken de deelnemers een les van een docent, d.i. een collega binnen of buiten de coachingsgroep, en bespreken deze na in een feedbackgesprek. Hiermee wordt naast coachend leiderschap een beroep gedaan op onderwijskundig leiderschap en gesprekstechniek.
Bemensing
De Leergang wordt uitgevoerd door Otto de Loor, Johan Keijzer en twee actrices.
Investering
De totale investering is € 53.700,= voor 12-14 deelnemers ‘in company’.
De kosten van de locaties en overnachting zijn hierbij nog niet opgenomen
Interesse? Neem contact op.
Start 2daagse 2daagse2 2daagse3 2daagse4 2daagse5
–Prakijkopdracht1- —-Praktijkopdracht2—
————————————— literatuur ——————————————————–
–Begeleiding1– –Begeleiding2– –Coaching1– — Coaching2 (lesbezoek)– –Coaching3–
——————-Portfolio—————————————————
|